Ο καταναλωτής στην επιδίωξή του να μεγιστοποιήσει τη χρησιμότητά του από την κατανάλωση ενός αγαθού επηρεάζεται βασικά: πρώτο από το εισόδημά του και δεύτερο από την ύπαρξη άλλων παρόμοιων αγαθών που μπορούν να ικανοποιήσουν την ίδια ανάγκη (υποκατάστατα αγαθά).
Έτσι αν αυξηθεί η τιμή ενός αγαθού, ο καταναλωτής είναι πιθανότερο να αγοράσει λιγότερες μονάδες από το συγκεκριμένο αγαθό, αφού το εισόδημά του δεν επαρκεί για να συνεχίσει να αγοράζει τις ίδιες ποσότητες και επιπλέον μπορεί να υποκαταστήσει το αγαθό αυτό με ένα παρόμοιο φθηνότερο αγαθό. Για παράδειγμα, αν αυξηθεί η τιμή του μοσχαρίσιου κρέατος, οι καταναλωτές μπορεί να στραφούν στην κατανάλωση χοιρινού ή πουλερικών και να μειώσουν την κατανάλωση του μοσχαρίσιου
Τα αποτελέσματα θα είναι αντίθετα, αν υποθέσουμε ότι η τιμή του αγαθού μειώνεται. Ο καταναλωτής θα μπορεί με το ίδιο εισόδημα να αγοράζει περισσότερες μονάδες του αγαθού καθώς και να υποκαταστήσει άλλα αγαθά με το σχετικά φθηνότερο συγκεκριμένο αγαθό. Σύμφωνα με τα παραπάνω προκύπτει ο νόμος της ζήτησης, όταν η τιμή ενός αγαθού μειώνεται, ο καταναλωτής αυξάνει την ποσότητα που ζητάει (ζητούμενη ποσότητα). Όταν η τιμή του αγαθού αυξάνεται, ο καταναλωτής μειώνει την ποσότητα που ζητάει (ζητούμενη ποσότητα).
Αριθμητικό παράδειγμα πορτοκάλια).
Η συμπεριφορά του καταναλωτή που με δεδομένο εισόδημα και την ύπαρξη υποκατάστατων
αγαθών (μανταρίνια – μήλα – ακτινίδια) μεταβάλλει τις ζητούμενες ποσότητες
πορτοκαλιών σε αντίθετη φορά από τις μεταβολές της τιμής τους.
ΤΙΜΗ (P) (δρχ.) ΖΗΤΟΥΜΕΝΗ ΠΟΣΟΤΗΤΑ (Q) (κιλά)
2 6
3 4
4 3
Συμπεραίνουμε
Όταν η τιμή ενός αγαθού μειώνεται, αυξάνεται η ζητούμενη ποσότητά του, και, όταν η τιμή του αυξάνεται, μειώνεται η ζητούμενη ποσότητα από το αγαθό αυτό, όταν οι άλλοι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τη ζήτηση παραμένουν σταθεροί (ceteris paribus).
• Η μεταβλητή P (τιμή) είναι στον κατακόρυφο άξονα, σε αντίθεση με τα
Μαθηματικά όπου η αντίστοιχη μεταβλητή Χ είναι στον οριζόντιο άξονα.
• Στο διάγραμμα αυτής της καμπύλης ζήτησης ισχύει το ceteris paribus.
Υπάρχει αρνητική κλίση της καμπύλης ζήτησης στο διάγραμμα και λόγω της αρνητική σχέση μεταξύ τιμής και ζητούμενης ποσότητας.
Αγοραία καμπύλη ζήτησης.
|
Αν υποθέσουμε ότι τα δυο αυτά άτομα είναι οι μοναδικοί κατανάλωτες στην αγορά πορτοκαλιών, τότε μπορούμε να κατασκευάσουμε την αγοραία καμπύλη ζήτησης πορτοκαλιών, αθροίζοντας για κάθε τιμή τις ζητούμενες ποσότητες, όπως στον πίνακα |
Σε διάγραμμα αυτό σημαίνει ότι η αγοραία καμπύλη ζήτησης είναι το οριζόντιο άθροισμα των ατομικών καμπυλών ζήτησης (εφόσον οι ποσότητες παριστάνονται στον οριζόντιο άξονα). |
Διαγραμματική απεικόνιση
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ
Με τα δεδομένα του παρακάτω πίνακα να κατασκευάσετε την ατομική
καμπύλη ζήτησης του αγαθού.
ΤΙΜΗ (P) (€) ΖΗΤΟΥΜΕΝΗ ΠΟΣΟΤΗΤΑ (Q) (κιλά)
10 100
20 60
30 40